Dil öğrenirken ilk odaklandığımız konulardan biri ‘tense’lerdir. Tense dediğimiz nedir? Türkçede ‘zaman’ anlamına gelir. Bu tense’lere göre fiilleri kullanılırız tıpkı Türkçedeki gibi. İngilizce tense öğrenimi en zorladığınız süreçlerden biri olabilir. Çünkü Türkçeyle benzerlikleri olduğu kadar farklı zaman tipleri de vardır. Bu da haliyle kafanızın karışmasına sebep oluyor.
Bu yazımızda size hem İngilizce tense’lerin neler olduğunu hem de bunları daha kolay aklınızda nasıl tutabilirsiniz onları anlatacağız.
Neden İngilizce Tense Öğrenmek Zorundayım?
İngilizce tense öğrenimi önemlidir. Çünkü zaman kavramını bilmezseniz anlam karmaşasını ortaya çıkarırsınız. Bunu Türkçedeki zaman kavramları üzerinden düşünün. Örneğin, geçmiş zamanla alakalı bir olay anlatacaksınız ama gelecek zamanlı cümle kuruyorsunuz. Sizce de tuhaf değil mi? Sizce kurduğunuz bu cümleyi karşı taraf anlayabilir mi? Dilerseniz gelin cümle örnekleriyle bakalım.
Dün sinemaya gittiniz ve film çok güzeldi. Bunu da bu sabah ofise gittiğinizde iş arkadaşınıza anlatacaksınız. Şöyle bir cümle kurdunuz;
- Dün sinemaya gideceğim. Film çok güzeldi.
Sizce de çok tuhaf bir cümle olmadı mı? ‘Dün’ diyorsunuz. Dün kelimesi geçmiş zamanı ifade eder. Fakat aynı zamanda ‘gideceğim’ de diyorsunuz. Bu kelime de gelecek zamanı temsil eder. Bunlara ek olarak ‘film çok güzeldi.’ diyorsunuz. Yani yine geçmiş zaman. Böyle zaman karmaşası içeren cümleler kurduğunuz müddetçe muhatap olduğunuz hiç kimse ne anlattığınızı anlamayacaktır. Bundan dolayı İngilizce tense öğrenimi gereklidir.
İngilizcede Kaç Tense Vardır?
İngilizcede 12 adet tense vardır. Öncelikle şunu belirtebiliriz; bunların hepsini günlük konuşma dilinde kullanmak zorunda değilsiniz. Bunun rahatlığına vardığınızda beyniniz tüm konuları idrak etme konusunda daha işlevsel olacaktır. Fakat İngilizce öğrenmek istiyorsanız tüm tense’leri bilmek zorundasınız. O halde İngilizce tenseler nelermiş inceleyelim.
1. Simple Present Tense
İngilizce tense öğrenimi konusunda en basit olan tense’dir. Türkçede geniş zamana tekabül eder. Genelde her zaman yapılan işler konusunda bu zaman kavramı tercih edilir.
- I wake up early every morning. (Her sabah erken uyanırım.)
He, she, it özneleri simple present tense için ‘-s’ takısı alır.
- She wakes up early every morning. (O, her sabah erken uyanır.)
2. Simple Past Tense
Geçmiş zamanlı cümleler içindir. Olmuş ve bitmiştir. Bu tense için fiil kullanırken fiilin sonuna ‘ed’ takısı gelir. Buna ek olarak, bazı fiiller düzensizdir. Böyle olunca da bambaşka bir forma dönüşür.
- I cleaned my home yesterday. (Dün evimi temizledim.)
Yukarıdaki cümle ‘ed’ takısı almış düzenli bir fiilden oluşur.
- She went to the hospital. (O hastaneye gitti.)
Buradaki cümle ise düzensiz fiilden oluşur. Fiilin asıl hali ‘go’ kelimesidir.
3. Future Tense
Bu tense gelecek zamanı belirtir. ‘will’ ve ‘be going to’ kullanarak gelecek zamanlı cümlelerinizi kurarsınız. İngilizce tense öğrenimi konusunda yine kolay tenselerden biridir.
- We will go to cinema tomorrow. (Yarın sinemaya gideceğiz.)
Fiil değişmedi, fiilin önüne yardımcı fiil olan ‘will’ geldi.
4. Present Continuous Tense
Şimdiden bahsederken kullanırız.’ Now, at the moment, right now’ gibi kelimelerle şimdiki zaman desteklenir.
- I am cooking now. (Şu an yemek yapıyorum.)
5. Future Continuous Tense
Bu zaman tipi bize gelecek zamanda ne yapıyor olacağımızı bildirir. Future tense ile birbirine benzediğini düşünüyor olabilirsiniz, haklısınız. Fakat future tense ‘yapacağım’ olarak çevirdiğimiz cümle bu tense için ‘yapıyor olacağım’ diye çevrilir.
- I will be working when you call me tomorrow. (Yarın beni aradığında ben çalışıyor olacağım.)
6. Past Continuous Tense
Bu zaman için bir olay yaşanmış bitmiş değil. Geçmiş zamanda belli bir zaman içinde süre gelen olayları anlatmak için kullanılır. Örneğin;
- I was watching television when she come home. (O eve geldiğinde ben televizyon izliyordum.)
7. Present Perfect Tense
Bir olay geçmiş zamanda başlamışsa ve etkisi hala sürüyorsa cümleleri bu tense ile kurarız. Peki, geçmişte başlamış ve hala devam eden olaylar neler olabilir? Örneğin, yağmur yağması. Bir sabah uyandınız ve camdan dışarıya baktığınızda yerlerin ıslak olduğunu gördünüz. Yani yağmur geçmişte yağmış ve ıslaklığı hala devam ediyor. Bu durum için bu tense kullanılır.
- We have lived in Paris for 8 years. (8 yıldır Paris’de yaşıyoruz.)
Burada kişi, 5 yıl önce İstanbul’a taşındıklarını ve hala burada oturduklarını vurguluyor.
- He has broke his arm. (O, kolunu kırdı.)
Türkçeye direkt olarak geçmiş zaman ile çevirsek de bu cümleden kişinin kolunu yakın zamanda kırdığını ve kolunun alçıda olduğunu anlıyoruz.
İngilizce tense öğrenimi kapsamında present perfect tense biraz zor anlanabilir. Çünkü Türkçede bu zaman kavramanı karşılayacak bir durum yoktur.
8. Present Perfect Continuous Tense
Bu tense de Türkçede karşılık bulmaz. Bundan dolayı İngilizce öğrenirken cümle yapısında zorlanmanız normaldir. Bu tense şunu karşılar; geçmişte bir işe başladınız, hala devam ediyorsunuz ve hala devam etme ihtimaliniz var. Dilerseniz örnekler ile açıklayalım.
- I have been waiting here for 2 hours. (İki saattir burada bekliyorum.)
Yukarıdaki örnekte iki saattir bir yerde birisini beklediği yazıyor. Büyük ihmalle beklemeye devam edecek.)
9. Past Perfect Tense
Bu tense de Türkçede tam olarak karşılığı bulunmayanlardandır. Fakat yine de Türkçeye şu şekilde çevirebiliriz; geçmişte bir olay yaşanırken başka bir olayın da ondan önce yaşanması. Örneğin;
- I had watched this film before we watched together. (Beraber izlemeden önce ben bu filmi izlemiştim.)
Şimdilik bu kalıplar size zor gelebilir. Fakat İngilizce tense öğrenimi sonrasında hiç zorlanmayacaksınız.
10. Future Perfect Tense
Gelecek için kullanılan tenselerden biridir. Gelecekte bir işi bitirdiğinizi ifade eden kalıptır.
She is going to have done her homework before the exam. (O, sınavdan önceye kadar ödevini bitirmiş olacak.)
11. Past Perfect Continuous Tense
Tıpkı past perfect gibi geçmişteki bir olaydan önce başka bir olayın yaşandığını ifade eder. Fakat past perfect continuous tense için geçmişteki olayın belli bir süre yaşanması gerekiyor. İngilizce tense öğrenimi bu gibi zaman kalıplarında biraz kafa karıştırıcı olabiliyor.
12. Future Perfect Continuous
Gelecekteki işin ne kadar süreceği esastır. Amaç buradaki süreyi vurgulamaktır.
- We will have been living in Ankara for 2 years by 2025. (2025 yılında Ankara’da iki yıldır oturuyor olacağız.)
Yukarıda da dediğimiz gibi çok fazla tense olması gözünüzü korkutmasın. Hepsinin cümle kalıbını öğrendiğinizde işler sizin için kolay olacaktır. Ayrıca İngilizce tense öğrenimi süresi boyunca asla Türkçe düşünmeyin. Unutmayın, Türkçe ve İngilizce arasında zaman farkları epey fazladır.